Frozen shoulder and the people in 2020
Jij zal vast ook weleens gefrustreerd zijn geweest door een schouderklacht die niet herstelt. Google frozen shoulder en je krijgt meer dan 1,5 miljoen hits over wat er aan de hand is met je patiënt. Je wacht tot de schouder eindelijk ontdooit, ondertussen krijg je zelf last van brain freeze door alle tegenstrijdige informatie die er te vinden is.
Denkfysio zoekt in de E-learning "Frozen shoulder" van Jeremy Lewis naar een oplossing voor het vastzitten van de schouder. Hopelijk is er ook snel een oplossing gevonden voor het vastzitten thuis, maar hier in ieder geval een verslag om je te helpen met een frozen shoulder.
Een definitie voor een afwijking
De meeste schouderklachten werken volgens een vast principe:
Samen met de patiënt ga je op zoek naar een juist startpunt en bouwt vanuit hier de belastbaarheid geleidelijk op.
Helaas zijn er altijd uitzonderingen op de regel en hier valt de frozen shoulder dan ook onder:
Een frozen shoulder is een schouder die zonder duidelijke oorzaak (idiopathisch) pijnlijker en stijver wordt, totdat de schouder bijna niet meer aan zijn functie voldoet.
Er is op dit moment nog weinig zekerheid over het precieze ontstaan van een frozen shoulder. Wat wel te zien is, is dat er door middel van een celproces in het schoudergewricht er meer myofibroblasten ontwikkelen. Myofibroblasten hebben een stuggere structuur dan de fibroblasten van waaruit de eerste zich vormen. De myofibroblasten contraheren na ontstaan rondom het gewricht en beperken hierdoor de range of motion. Het bindweefsel rondom de schouder verandert dus daadwerkelijk van structuur, en uit zich in een stijvere schouder dan voorheen.
Op basis van de veranderde inzichten over wat er gebeurt in en rondom de schouder, is er een nieuwe en makkelijke classificatie ontwikkelt die de behandeling in de juiste richting kan sturen:
- De painfull-stiff shoulder
- De stiff-painfull shoulder
De painful-stiff shoulder
Voor de painfull-stiff shoulder geeft Jeremy het advies om zo snel mogelijk een corticosteroïde injectie te geven. Hij heeft ondertussen al honderden schouders gezien in dit stadium en geeft aan dat de meeste wetenschappelijke onderzoeken deze aanpak onderstrepen.
Vervolgens wordt twee weken rust geadviseerd om eventuele peesirritatie door de bijwerkingen van de injectie tegen te gaan. Hierna volgt een opbouwend programma van 8 weken om de beweeglijkheid en belastbaarheid van de schouder op te bouwen.
Nu moet hier wel een kanttekening bij gemaakt worden. In het Verenigd Koninkrijk is er een mogelijkheid voor fysiotherapeuten om deze injectie zelf te zetten. De regels en bevoegdheden zijn daar anders dan in Nederland. Dit neemt natuurlijk niet weg dat je kunt overleggen met de huisarts van je patiënt of dit een geschikte optie is.
Natuurlijk kan je proberen om een conservatieve behandeling toe te passen bij patiënten met een frozen shoulder. Maar hiervoor blijft het advies staan om te injecteren als er geen verbetering zichtbaar is na twee weken. Dat is op dit moment de meest wetenschappelijk onderbouwde behandeling voor de painfull-stiff shoulder.
De stiff-painfull shoulder
Bij de stiff-painfull shoulder lijkt een groot component van het stijver worden van de schouder een soverdreven bescherm reactie van de spieren rondom de schouder, wat gedefinieerd wordt als ‘muscle guarding’.
Een bekend voorbeeld hierbij is een persoon met een stiff-painfull shoulder die op de operatietafel ligt. Voordat de narcose toegediend wordt, is de schouder zeer beperkt. Zodra de narcose is gaan werken, is de schouder opeens wel te bewegen en is er in sommige gevallen zelfs volledige een range of motion in de schouder mogelijk.
Bij de stiff-painfull shoulder lijken er veel meer mogelijkheden te zijn voor een conservatief behandeltraject.
Er is een wetenschappelijke onderbouwing voor de volgende behandelvormen:
- Graded exposure programma
- Heavy slow resistance trainingsprogramma
- Progressief trainingsprogramma gecombineerd met manuele mobilisaties
“Frozen shoulder herstelt volledig met de tijd”
De gemiddelde prognose voor een frozen shoulder is een herstel van 30 maanden!
Helaas zullen, ondanks het hierboven genoemde gezegde, niet alle frozen shoulders volledig herstellen. Net als dat wij nu langzaam wennen aan het “nieuwe normaal” waarin mondkapjes de modetrend van 2020 zijn, kunnen mensen met een frozen shoulder ook een nieuw normaal gaan ervaren.
Hierin kunnen ze een manier vinden om hun dagelijkse activiteiten uit te voeren, ondanks dat de bewegelijkheid nog niet volledig terug is of er nog pijn wordt ervaren.
Frozen Shoulder Reframen
Een belangrijke rol voor jou als de moderne fysiotherapeut is het geruststellen van patiënten en duidelijk te maken wat er aan de hand is. Veel patiënten met een frozen shoulder geven aan dat ze bang zijn voor de pijn en stijfheid in hun schouder. Nu weten we dat angst de kans op chroniciteit vergroot en dus ligt hier een flinke uitdaging voor jou als fysiotherapeut om deze angst zo veel mogelijk weg te nemen.
Om hier een voorbeeld van te geven zou je de pijn bij de frozen shoulder kunnen vergelijken met hoofdpijn. Hoofdpijn kan pijnlijk en beperkend zijn, maar is zelden een teken van schade. Als je zelf een vergelijking hebt die nog beter aansluit bij jouw patiënt, dan ben je onderweg om flinke stappen te maken naar het veranderen van de gedachten van je patiënt.
Verder is het belangrijk om samen te kijken naar de levenswijze van de patiënt. Er zijn veel factoren op het gebied van leefstijl die een herstel-bevorderende of juist een herstel-beperkende werking kunnen hebben. Dit zal misschien de schouder niet direct minder stijf of pijnlijk maken, maar op langere termijn wel helpen om voor deze persoon een gezond “nieuw normaal” te bereiken.
Wil je meer van Jeremy Lewis leren? Door de aankomende Brexit is die nog op zoek naar een adoptieland. Dus beschik je thuis nog over een extra kamer, dan zou ik deze levende schouder encyclopedie zeker uitnodigen! In januari kan je twee dagen lang van hem leren, dan vindt de online versie van zijn tweedaagse cursus plaats.
Via Denkfysio zijn er de komende periode nog verschillende webinars om je kennis ook in deze tijd zo goed mogelijk up-to-date te houden. Sinds kort is er tevens de optie voor scholingen op maat. Dit betekent dat jij kan opgeven wat of waarover je meer zou willen leren en Denkfysio kijkt samen met jou en je collega’s naar de beste oplossing.
Wil je meer van Jeremy Lewis leren dan kan je hem volgen op Instagram via @jeremyLewis PT.
Geschreven door: Jamie Stam, @newschool.fysio
